Bijstandsfraudebingo

Argos

  • Reinier Tromp
  • Judith Konijn

Bent u kapper, bouwvakker of heeft u een schoonmaakbedrijf gehad? Bent u alleenstaand, laag opgeleid en woont u in een mindere buurt? Grote kans dat u verdacht wordt van bijstandsfraude, mocht u een uitkering willen aanvragen.

Beluister de podcast

Dat is de gedachte achter de fraudescorekaart, een inmiddels omstreden methode die jaren is gebruikt in 158 gemeentes om bijstandsfraude aan te pakken. In 2020 riep het ministerie van Sociale Zaken de gemeentes op om te stoppen met het gebruik ervan. Het systeem bleek ‘in strijd met de AVG en in het algemeen in het denken over kunstmatige intelligentie.’ Argos ontdekte dat nog minstens vier gemeentes het systeem toch zijn blijven gebruiken.
 
Samen met onderzoekscollectief Lighthouse Reports kreeg Argos de fraudescorekaart in handen en spitte door alle variabelen en formules. Voor het eerst is zichtbaar op basis van welke variabelen burgers door de overheid worden beoordeeld. Een reconstructie van een systeem dat honderdduizenden mensen profileerde. Kamerlid Pieter Omtzigt: ‘Nog een keer profilering, zoals we dat bij de toeslagenaffaire gezien hebben.’

Zaterdag 25 juni 14 uur, NPO Radio 1

sprekers

    Sennay Ghebreab

    Universitair hoofddocent Kunstmatige Intelligentie aan de Universiteit van Amsterdam.

    Cynthia Liem

    Hoofddocent Multimedia Computing Group en computerwetenschapper Intelligent Systems van de TU Delft.

    Tamara

    Heeft enkele jaren beroep gedaan op de bijstand.

    Wim Roelofs

    Mede-ontwikkelaar van de Fraudescorekaart voor Stichting Stimulansz, in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

    Bernard de Leest

    Advocaat sociaal zekerheidsrecht, hoofdredacteur Nederlandse Documentatie Sociale Zekerheid.

    Reinier Tromp

    Datajournalist van Argos.