
Tip ons via Publeaks
Sinds kort kun je (anoniem) tips aan ons kwijt via klokkenluidersplatform Publeaks. Hieronder leggen we je uit hoe dat werkt en welke stappen je moet nemen om je identiteit te beschermen.
Ze hebben geen eigen woonruimte, slapen op straat of ‘bankhoppen’ van slaapplaats naar slaapplaats. Volgens het CBS is deze groep zwerfjongeren in tien jaar tijd verdrievoudigd, maar over de oorzaken bestaan maar weinig harde gegevens.
Foto: © Sophia TwigtWaarom deze jongeren dakloos raken is onbekend en ook is onduidelijk hoe de groep precies over het land verdeeld is. Opmerkelijk, want de ambities waren tien jaar geleden glashelder: alle jongeren binnen drie jaar van straat. Dat leek Argos-redacteuren Joline Cramer en Remy van den Brand het ideale recept voor een journalistiek onderzoek. Lees in 2 minuten→ wat ze willen uitpluizen én hoe je daarbij kunt helpen.
Wil je reageren? Heb je tips of wil je een ervaring of verhaal delen? Je kunt op verschillende manieren (anoniem) met ons in contact komen.
Sinds kort kun je (anoniem) tips aan ons kwijt via klokkenluidersplatform Publeaks. Hieronder leggen we je uit hoe dat werkt en welke stappen je moet nemen om je identiteit te beschermen.
Topambtenaar Bernard ter Haar ziet met lede ogen aan hoe overheidsbeleid bijdraagt aan de groei van het aantal dak- en thuislozen. Donderdag verscheen het rapport met een aantal stevige adviezen aan een nieuw kabinet. ‘We zien dat het bij alle aandachtsgroepen eigenlijk eerder de verkeerde kant uitgaat dan de goede.’
Tijdens de lockdown vingen gemeenten dak- en thuislozen ruimhartig op. Nu die noodopvang dicht is, moeten mensen weer vechten om schaarse opvangplekken.
Gemeenten realiseren nog steeds onvoldoende woonplekken met begeleiding voor dak- en thuislozen, terwijl het Rijk daarvoor wel miljoenen uittrok.
Gemeenten bouwen nog steeds onvoldoende woonplekken voor dak- en thuislozen, terwijl het Rijk daarvoor wel miljoenen uittrok. Dat blijkt uit een rondgang van ‘boegbeelden’ Bert Frings en Leen van Dijke langs gemeentes en woningbouwcorporaties. Zij werden aangesteld door Paul Blokhuis, nadat hij afgelopen jaar 200 miljoen euro vrijmaakte om het aantal dak- en thuislozen tegen te gaan.
Op straat staan en geen thuis meer hebben. Het overkwam ‘Boris’. ‘Ik sliep bij een vriend op de kamer, op een matras op de vloer.’
Directeuren uit het sociaal domein mengen zich in de discussie over de kostendelersnorm. Volgens Divosa is een wetswijzing noodzakelijk om dakloosheid onder jongeren te voorkomen. ‘Het is een gigantisch probleem dat er zoveel dak- en thuislozen zijn en dat dit aantal maar blijft stijgen.’
Het is niet altijd even zichtbaar, maar ook in een welvarend land als Nederland slapen duizenden jonge mensen op straat. Sterker nog, het zijn er sinds 2009 drie keer zoveel geworden.
Het is niet altijd even zichtbaar, maar ook in een welvarend land als Nederland slapen duizenden jonge mensen op straat. Sterker nog, het zijn er sinds 2009 drie keer zoveel geworden.
Het is niet altijd even zichtbaar, maar ook in een welvarend land als Nederland slapen duizenden jonge mensen op straat. Sterker nog, het zijn er sinds 2009 drie keer zoveel geworden.
Niet eerder vrijgegeven gemeentelijke opgaven over dak- en thuislozen lezen als een brandbrief. Woningnood is de motor achter toenemende dakloosheid, waar ook steeds meer jongeren aan ten prooi vallen.
Het lijkt logisch: wie na zijn eenentwintigste nog thuis woont, kan meebetalen aan de vaste lasten. Ouders of verzorgers worden daarom gekort op hun uitkering. Hulpverleners zien hoe deze ‘kostendelersnorm’ eraan bijdraagt dat jongvolwassenen dakloos raken. Van de oplossing die het ministerie aandraagt maken gemeenten nauwelijks gebruik, zo blijkt uit onderzoek van Argos in samenwerking met Vers Beton en OPEN Rotterdam.
Als jeugdzorgjongeren achttien worden, verlaten ze de instelling en staan ze op eigen benen. Twee deskundigen vertellen hoe ze met de handen in het haar toezien hoe de kwetsbaarste jongeren afglijden. ‘Mijn angst is dat hij straks geen andere mogelijkheden meer ziet en hierdoor een strafbaar feit gaat plegen.’
Om erachter te komen hoe jongeren op straat belanden – en hoe het ze dan vervolgens vergaat, praten we natuurlijk graag met jongeren zelf. We schoven aan bij een bewonersvergadering in een opvang voor meiden van het Leger des Heils in Den Haag.
Jeugdzorgjongeren belanden als ze achttien worden vaak op straat, zegt Marleen van der Kolk van Stichting Zwerfjongeren Nederland. ‘Een paar jaar later zien we ze terug in de opvang.’
Hoe word je op jonge leeftijd dakloos? En hoe kom je er weer uit? Nadat de eerste reacties van jongeren binnenstromen, komen we in contact met Carmen. Op haar negentiende kwam ze op straat te staan. 'Er werd heel veel van mij verwacht en ik kon het op dat moment niet waarmaken.'
Gemeenten spreken niet dezelfde taal als het om zwerfjongeren gaat. Volgens Ewout Irrgang van de Algemene Rekenkamer staat dat een succesvolle aanpak in de weg.
Tijdens 'één van de hevigste crises buiten oorlogstijd' een nieuw onderzoeksproject lanceren dat niets met corona te maken heeft. Om eerlijk te zijn hadden we er zo onze twijfels bij of dat nu zo’n goed idee was.
Het aantal dakloze jongeren is sinds 2009 meer dan verdrievoudigd. Aan aandacht voor deze jongeren is geen gebrek en ook niet aan plannen om ze te helpen. Maar om te weten of dat beleid daadwerkelijk effect heeft, moet een gemeente wel weten over wie zij het heeft.
Joline Cramer en Remy van den Brand. Wij werken bij de VPRO. Joline als onderzoeksjournalist. Na een studie journalistiek aan de Universiteit Leiden begon ze bij Argos als stagiaire. En eigenlijk is ze er nooit meer weggegaan (oké, ze heeft één jaartje iets anders gedaan). Remy werkt al langer bij de VPRO. Ze startte bij de wetenschapsrubriek Noorderlicht in het roemruchte VPRO Radio 1-programma De Ochtenden en werkt nu als programmamaker en eindredacteur voor diverse radioprogramma’s en podcasts.
We noemen dit onderzoeksproject Buitengesloten. Die naam kun je op twee manieren lezen. Enerzijds hebben we het in dit project over jongeren zonder huis. Anderzijds horen en lezen wij dat het vaak gaat om jongeren die niet goed passen in de systemen van bijvoorbeeld onderwijs en zorg, die we in Nederland zo bedacht hebben. Buitengesloten dus.