Drama bij evacuatie Kabul

Argos

Twee Afghaanse zussen, Spoozhmay en Storai staan op 23 augustus 2021 aan de rand van het afwateringskanaal bij het vliegveld van Kabul. Ze hebben bijna ‘Holland spot’ bereikt , waar Nederlandse militairen evacués verder helpen richting het evacuatievliegtuig naar Nederland. Kabul is acht dagen eerder in handen gevallen van de Taliban. Op het laatste moment durft zus Storai niet door het met rioolwater vervuilde kanaal te waden en blijft achter. Spoozhmay, die een Nederlands paspoort heeft, komt de volgende dag aan in Nederland, Storai, met een Afghaans paspoort, keert terug naar haar ouderlijk huis in Kabul.

Beluister de podcast

Beide zussen hadden kort daarvoor een schriftelijke bevestiging van Buitenlandse Zaken dat ze geëvacueerd zouden worden. Maar als Storai twee maanden later alsnog weet te ontkomen naar Abu Dhabi en een aanvraag doet voor een visum, ontkent Buitenlandse Zaken dat ze ooit op een evacuatielijst heeft gestaan.

De dertigjarige Storai was vrouwenrechten activist in Kabul en werd bedreigd door de Taliban. Enkele collega’s zijn volgens haar recentelijk in Kabul gedood. In Abu Dhabi verblijft ze in een gesloten opvangkamp met meer dan 10 duizend andere Afghaanse vluchtelingen, zonder enig uitzicht op  een oplossing.

Na de machtsovername van de Taliban nam de Tweede Kamer een motie aan waarin ook “mensenrechten- en in het bijzonder vrouwenrechten verdedigers” naar Nederland zouden kunnen komen. Die motie werd ingediend door D66 Kamerlid Salima Belhaj en leidde tot een groot aantal aanvragen bij Buitenlandse Zaken. Dat  Ministerie zegt nu dat in die eerste dagen na de motie ook mensen op de evacuatielijst zijn gekomen die bij nader inzien geen recht hadden op evacuatie. Daarom is die lijst eind augustus in Den Haag opgeschoond. Mogelijk werd Storai’s naam toen alsnog doorgestreept.

Het Ministerie bevestigde vlak voor de mislukte vluchtpoging van beide zussen zowel mondeling als schriftelijk dat ze geëvacueerd konden worden. Nu zegt Buitenlandse Zaken dat Storai nooit op de evacuatielijst heeft gestaan. Of dat ook zo is valt niet te controleren, die lijsten zijn vertrouwelijk.

Argos over het politieke spel na de geruchtmakende motie Belhaj en een persoonlijk drama dat daar het gevolg van was.

Zaterdag 19 februari, 14 uur, NPO Radio 1

sprekers

    Spoodzmay Manandoi

    Student Hanzehogeschool Groningen.

    Storai Manandoi

    Was vrouwenrecht activiste in Kabul.

    Eric Schouten

    Directeur van securitybedrijf Dyami in Utrecht.

    Annick Dingemans

    Operationeel manager Dyami.

    Jaap de Graaf

    Voorzitter wijkraad Oosterpark Groningen en zaakwarnemer van Storai en Spoodzmay Manandoi.

    Han Brands

    Advocaat van Storai.

    Jasper van Dijk

    SP-Tweede Kamerlid.